Schdeffensdaach
(Heinz Bernard)
Geema nòmmòòl z´rigg innen friija Zeid. Vòòa 1870 harred kään eeaschden Weinachdsdaach ginn. Dad wòòa enn Daach wie jeeda anna Daach. Innahalb vann den 12 häälich Daa, vann denen ma jo schunn g´schwädsd hann, harred nua drei ginn, die woo ebbes Besonnaschd wòòaren: da dridd, da sibbd un da zwölfd Daach nòò häälich Òòwend. Also wòòa da näggschd Feschdaach da Schdeffensdaach, haud da zwed Weinachdsdaach, da heegschd Feschddaach vamm G´sinnde, da Binndelchesdaach. Wenn enn Maad orran Gnechd d´ Naas voll hòdd vann seina Herrschafd, òrra wenn senn bessa Schdell aang´bood gried hann, dann hann s´ ija siwwen Sachen, ija Binndel g´paggd un sinn ab, s´ wòòaren wechg´binndeld.– Haud sääd ma noch: „Wenn dad lòò da nidd schmaggd, dann pagg dein Binnel un vaschwinn.“ Dad Abschiedsfeschd had an Schdeffensdaach òòwens aang´fong:g un iss durchgang bis zum näggschden Moijen, ma wolld sich jò die lang:g Naad um d´ Ooren schlaan. D´ ganzen Daach iwwa hòdd ma so Zeid, dad Feschd vòòas´b´reiden. D´ Binndelchesleid sinn durjed Dorf gang un hann ija Freindschafd ing´laad un wea vill Innladung´n gried had, dea wòòa aang´sinn. Ed had awwa ach jung Leid ginn, die wo nidd ing´laad wòòad sinn, un dad wòòa schlimm, s´ hòrren jo kään Freindschafd, s´ sinn schief ang´luud wòòad. Òòwens iss gedansd un g´sung un gedrung:g wòòad, ed wòòa enn richdich grooß Feschd, die B´droffenen hann ihren Aus:schdand ginn.
D´ Bauan hann ihren Binndelchesleid enn paa glääna G´scheng:ga ginn, määschdens enn Gläädungs:schdigg, dad woo s´ selwa nimme gedraa hann. Dea Daach danòò wòòa da Kaara- òrra da Wannadaach, dòò iss also d´ Schdell gewexeld wòòad, d´ Gnechden un d´ Maaden sinn gewannad. Wenn s´ fòòa ihr siwwen Sachen enn Kischd g´brauchd hòrren, wenn also dad Binndel s´ grooß wòòa, dann iss d´ nau Herrschafd merrem Waan kumm un had alles uffg´laad. All Diendschdbooden hòrren an dem Daach frei. S´ kunden also d´ Binndelchesleid b´glääden, die wo an ihra nau Schdell hann misden ihren Innschdand ginn fòòa sich nau Freindschafden s´ schaffen. Da Aus:schdand un da Innschdand issenn Brauch, dea woo sich bis haud g´hall had. Wenn enn Gnechd òrran Maad am Binndelchesdaach uff seina ald Schdell blief iss, dann hòrra jo eijendlich neischd s´ feijan. Dad Brobleem had ma ganz ääfach g´leesd: ma hòdd sein Binndel, d´ Kischd uwenn anna Schdell geriggd, is also aach gewannad un hòdd enn Grund fòòa s´ feijan.