Schallwaari
(Heinz Bernard)
Ebbes ganz annaschdes wòòared awwa, wenn enn Widdman òrran Widdfraau nòmmòòl g´heiradd hann. Ed Lies und Maarie fazeelen uus, wie dad wòòa.
„Dau wòòaschd jo gischda aach im Hochammd. Dòò harred jo da Hääa vakinnichd, dass die Zwaai heiradden gehn. Un weil die Zwaai schumòòl vaheiradd wòòaren, harrach jeeda gleich gewuschd, dass „Schallwaari“ g´globbd wijad. Vill s´ langsaam iss da Sundach rimmgang. Ed wolld ääfach nidd Naad wijaren. Awwa die Zeid hann d´ Buuwen un d´ Mädcha ausg´nudsd un hann alles sesammeng´suchd wadd s´ Òòwens g´brauchd hann.
Wied dann dung´l wòòa, issed loss gangg. Ma had g´monnd ed wääa Hexennaad. Aus allen Egg´n un Gäss:cha sinn s´ aang´schlich kumm, jeeda hòdd ebbes in da Hand fòòa Grach s´ machen. D´ Miemmhansen Buwen hann sogaa enn Wanmill aang´schläfd, un da Hänns:chin had med seina digg Drumel g´schwidsd wien Pääad, em Schmidd sein zween Buuwen hòrren um Ziehwäänchin enn Amboss, un da Miemfritz, da Miemschoß, da Lang:g Nigg´l un da Scharrliesen Hennrich hann em Pidd seinen Läädawaan uffg´buggd. Die hann so zaad g´mach, dass ma kaum ebbes g´heead had.
Im Haus, wo d´ ganz Vawandschafd vasammeld wòòa, had da Pidd graad sein F
Valoobung mem Luwiss per Handschlag perfeggd g´mach un wolld graad seina Zukünfdichen enn Kuss ginn, dòò issed lossgang. Drei dumba Schläää uff da digg Drumel hann d´ Weldinnagang aang´kinnichd. Wie vann da Tarandel g´schdoch sinn die Zwaai in da Schduff ausennannag´faa un hann sich wie all die annan d´ Òòren zug´hall, wie die Meude vòòa da Diija g´schraaid had „Schallwaari dem Paare“ un dann med ihrem Schbeggdaag´l aang´fong had. Die Hellenmusigg iss unbeschreiblich. Die ald Sensen hann um Kobbschdäänblaschda g´glingeld un Fung´n g´schlaa, d´ Subbendibbendegg´l sinn uwwenanna g´schlaa wòòad, d´ Subbenleffel hann g´glabbadd, ed Marichin, Lis:chin, Lenchen un noch enn paa annarra Mädcha hann d´ Kaffeemillen gedrääd, d´ Wanmill had g´gwiedschd un g´jammadd, uwed Puddelfaß hann s´ med Gnibbeln g´schlaa, jung Buuwen hann ihr Schdegg´n gnaddand iwwa d´ Laddenzaun g´zòò, d´ Schmiddenbuuwen hann wie fariggd uff d´ Amboss g´schlaa, die Vija am Läädawaan hann d´ Rädda vamm uffg´buggden Waan gedrääd un vija annarra hann ihr Sensen an denRäddan g´schliff, enn paa Lausadden hann ihr Glebban gedrääd d´ Mädcha hann g´schraaid wie die Buuwen Knallfresch inna ihr Regg geworf hann, d´ Hinn hann g´billd un g´jauld, d´ Kadsen miaud un all hann s´ g´brilld als wenned ihr Lädschded wääa.
In da Zwischenzeid wòòared half Dorf s´sammeng´laaf. Enn paa kurraschierden Buuwen sinn uff d´ Diija zu, hann s´ uffgeriss un hann g´schraaid :“Raus med och!“ Dem Pidd un dem Luwiss iss neischd annaschdes me iwwrich blieew als wie vòòa d´ Diija s´ gehn. Dòò hann s´ all g´brilld:“ Hoch da durr Hochzeid“. Wie da Pidd d´ Hand g´hoof had, wòòaren s´ med ääm Schlach all muxmeis:chen schdill. Da Pidd hòrren Gnedel im Hals, med Ach un Grach kunda graad noch saan:“ Beim Schdrausmads giffded enn Fäßchin Bieja“. „Äänd?“ schraaid die ganz Bagasch vòòa da Diija. „Zwaai Fäßcha - äänd fòòa deich un äänd fòòad Luwiss, sunschd grischd dau uus nidd lòò wech.“ Dem Pidd bleiwd neischd annaschdes iwwrich. A hängd sein Luwiss in d´ Aarem un maschierd an da Schbids vamm Zuch bei d´ Schdrausmads. D´ ganz Naad wòòa dad half Dorf uff d´ Bään un imma had ma g´heead wie s´ geruf hann: “ Schallwaari dem Paare!“
Joòò, eich kunnd aach nidd schlòòfen. – Awwa, kanschd dau ma varòòden, wadd dad ganz lòò soll? – Ei jòò, eich hann uusen Hennrich g´fròòd, dea had jo schdudierd, dea mussed jo wissen. „Schallwaari – ed iss jòò eijenmdlich enn franseesisch Word un hääschd „Kadsenmusigg“ – also Schallwaari issen uuallda Brauch, dea woo bis ind Häädentum z´rigg:gedd. D´ Leid hann friia g´glääfd, dass d´ Gääschda vann den dòòden Ehehälfden iwwa d´ Widdman un d´ Widdfraau kummen fòòa sich s´ rächen, wenn s´ nòmmòòl heiradden. Un durch dad Schbeggdaag´l beim Schallwaari sollen die Gääschda fajääd wijaren. Un als Dang:g´scheen fòòa d´ Hilf giffd dann da Bräutigaam ään òrra zwaai Fäßcha Bija. – Ei dann iss jo alles gudd, dann kann jo da Schbeggdaag´l gaa nidd groß g´nuch sinn. Bei dem Radau woo die haud lòò g´mach hann, sinn die Gääschda bis in d´ diefschd Hell g´faa.
