Wullewuu d´ Fragg vahaau
(Heinz Bernard)
„ Wullewuu d´ Fragg vahau awwegg la Grumbaschdeeßadd?“
òrra
„Wullewuu Kardoffelsubb awwegg la Gwedschenkuchen?“
òrra
„La beff da Oggs, la vache d´ Kuu, ferm la port mach d´ Dija zu!“
so òrra äänlich hann d´ Schoolakinna iwwa d´ Schdròòß geruuf nòòm eeaschden un nòòm zweden Weldgriech. Dòò hann s´ mißden Franzeesisch leeren in da School, obb s´ wollden òrra nidd. S´ kunden noch nirremòòls richdich Deidsch. S´ wollden med den Schbrichelcha nidd ija Schbròòchkenndnissa b´weisen, s´ wollden die vahaßden Schbròòch vann den Besaddsan vaaschen. Ija Hochdeidsch hann s´ med Schdriemen g´schwäddsd, dad lòò wòòa Franseesisch med Schdräämen.
Ma kennd sogaa im Hochdeidschen vill franzeesisch Wärda, die woo sogaa im deidschen Duden als deidsch Wärda schden. Kään Mensch dengd me draan, woo s´ hääjakummen (z.Bsp.: Frisea, Kuddled, Badding, Buddigg usw.) Daß s´ bei uus awwa so vill vòòakummen leid dòòdraan, daß mija so nòggschd an da Grenz waannen, daß ma lang Zeid zu Frankreich un zu Lodring´n g´heead hann, daß Saaluis als franseesisch Feschdungsschdad so nòggschd leid, un daß ma zwaaimmòòl nòò d´ Griejen vann d´ Franzoosen besedsd wòòaren.
Imma iss ebbes häng´n blief, un wied so in da Mundaad iss, die nau Wärda wijaren so g´schwädsd, wied uus paßd, un manchen wijaren so vaännadd, daß ma s´ gaanimme kennd. Mija merg´n schunn ganimme, wemma enn frz. Word schwädsen.
Merßie, dad iss uus noch g´leifich,
sillwubble nimme graad so fill,
dusswidd dad heead ma aach noch heifich,
beim sebong wijaded schunn diffizill.
Mija sinn ajua, awwa nidd perfeggd,
mija parleen nidd franzeesisch, mija schwädsen Dialeggd .
Wenn dea ach scheen mellijadd iss, dad iss kään Mallääa,
mija schwedsenen segudds un schwädsenen gääa.
Adjess sääd ma noch un allee,
brääsend iss dad wadd mija noch saan,
wenn ach schunn vill Wärda sinn passee,
so heeren ma doch massich mommendaan.
Brääsend un bressieren sinn zwaai Paa Schuh
Graad so wie andedaij un angroo.
Ei da Daus, wie iss dann dad med pikand un med pickierd,
faschd g´naau so wie delikaad und eschoffierd.
Mòòl schennen ma un fluchen, saggranunidche un saggra,
mòòl simma scharmand un ganz dußma,
degg simma konfuuß un ganz debrimmierd,
ed näggschd Mòòl ganz forsch un kurrajierd.
Obb mondjee òrra nuunidjee,
ed dämmadd uus, so pee à pee,
ob dujuua òrra allen fingaschlang:g,
awwa vann den villen Ausdrigg wijad ma jo malaad,
òrra ääfach nua ganz grang:g.
Wemòòl ebbes marood iss,
dann issed schnell kabudd,
wennnda nidd graad kommood iss,
dann issed drodsdem bong òrra gudd.
Wemma wiff is, gerred ääm ganz passaabel
Wea forsch iss, will absoluud ebbes hann,
iss ma schaande , dann issed schunn blamaabel,
kabaabel iss ma, wemma ebbes kann.
Penniebel iss dea, dea woo iss embfinndlich,
friwool issed G´jendääl davaan,
wea äädepedääde iss, dea iss bredigglich,
dea iss nimme juschd, gääf ma ääfach saan.
Direggdemang un juschdemang, dad iss tuddmäämschoos,
kimmd ma ebbes koomisch fòòa, dann issed kurrioos.
Exbress un exkies dad issed sellwich,
g´naau so wie bei blimmerand un dirrmlich.
