Herbschdzeit - Innmachzeit
(Heinz Bernard)
Frija, vóóam Griich, im Griich unn noch lang nòòm Griech wòòaren mia all aarem wien Kirchenmaus. Weja nidd graad Baua orra Berchmann wòòa orra uff da Hidd g´schaffd hodd, deja hodd nidd vill se essen um Disch. Dò harred kään Schmäären gin med Budda unn Siiß, nää, nää dò harred ginn: endwedda orra. Anschdadd gudden Budda hamma Magrine gess. Im Griich horred en paa Esswaren uff Kaaden ginn, awwa doodavaan simma nidd imma sadd wòòad. De Leid wòòaren all scheen schlang`g. Ma hadd käänen g´sinn deja wo`n diggen Bauch hodd, heggschdens enn Fraau, die wo`n Kind griid hodd. Uus Mammen wòòa imma druff b´dachd, dass ma jeden Dach ebbes um Disch horren. Im Summa, direggd vòòa da Kirf orra gleich noo da Kirf, wenn de Bauan ihr Fruchd abgemach horren, simma medd Säggelcha raus uwedd Feld for Fruchd se räffen, foa se schdobbeln. Dadd ganze hodd sich renndiad. Noon paa Daa horrema enn Sagg voll Kooa g´hadd. Deen hamma noo Deerlen uff d´ Daalems Mill g´faa unn hann dodafòòa eddlich Punn Meel gried.
Im Herbschd, wenned Laab braun wòòad iss un vann d´ Bääm g´fall iss, dann sinn ach d´ Buchegga runnag´fall. Hääadenweis simma in d´Wald medd Milchgriich un hann die Egga g´sammeld. Dahemm hamm s´ dann sordierd un g´scheeld. Edd wòòaren vill murmaadsijen unn daafen drinna, die hann missden raus. Die gurren hamma uff d´ Oolichmill nóó Gnausholz g´draa un hann dòòdavòòa scheen dung:gelbraunen Oolich gried.
D´ Mama had alles ing´dòòn wad da Gaaden un d´Schdigga hääagin hann. S´ had ingekochd, g´druggd, ingesalzd un g´baggd. Neischd is valòòa gang. Mia horren jeed Jòòa Gwedschen van uusen zween Bääm im Gaaden in Hill un Fill. Medde Gwedschen kunnd ma greilich vill machen. Dóó harred zu ejaschd móól Gwedschenkuchen ginn. Dadd wòòaren Schbaß, wemma d´Gwedschen g´schiddeld hann. Wenn s´ gudd zeidich wòòaren, dann sinn s´ runnag´fall wie d´ Schlooßen. D´ Wies innam Baam wòòa nimme griin, s´wòòa blòò. Beim Uffreffen hamma mißden uff d´Bienen uffpassen, die wòòaren wie b´seß uff dad siiß Obsd. Dann issed and Uffmachen gang. Ma had d´Gwedsch zwischenem Daumen unnem Zeijefinga s´sammeng´driggd un die iß dann uffg´bladdsd. Jedsd kunnd ma d´ Käären ganz leichd raushollen. Die Murrmadzien, vann denen wo ma Schmääja g´kochd hòdd, sinn innen exdra Schussel kumm. Die gudden had d´ Mamma orra d´ Oma owwen drei- viejamòòl inng´schnied, daß ma s´ bessa uff d´ Kuuchen leen kunnd. Dann sinn die Kuuchen bei d´ Bägga g´draa wòòad fòòa abs´baggen. Deja had missden en Zeddel memm Namen ind Blech schdechen, dass ma ach jòò den Kuchen med seinen aaienen Gwedschen gried had.
Dann had ma ach Gwedschenschmääa g´kochd. Wie dadd g´mach wòòad iss, dadd vazeelen eich och edd näggschd Mòòl.
Heinz Bernard
