Essen un dring´n helld Leif un Seel s´sammen
(Heinz Bernard)
D´ Hausmanskoschd vann friija wòòa deffdich un gudd. Ma hòdd faschd alles wadd ma g´brauchd had im Haus, im Gaaden òrra um dem Feld, ma wòòa Selbschdvasorja. Bei kaum em Middachessen hann d´ Grummbann g´fääld.. Med denen kamma jo ach vill machen : GwellGrummbann med Kääs:schmäa, ... med Diggmilch, ... med Milch, ...ind Salz g´tungd, iwwa da Bladd g´schmelzd, Gereeschbelldja med gudd vill Kirschdja, Bròòdgrummbann un g´baggden Aaija med Mauseecha, Ingedembden, Schdubbadden, Schdammbes, Schaales, Dibbenlabbes, Grummbann un Kabbes durjenanna, Grummbann un Wurzeln durjenanna, Grummbaschbadsen, G´fillden, Grummbakichelcha med Subb òrra med Ebbelschmääa, Grummbasubb un Pankuchen, Schneebällja, Grummbann un Gnedeln, Salzwassagrummbann, Griiwengrummbann, Hing:g´ls-Grummbann, usw. Med Grummbann kamma sich schunn iwwa Wassa hallen. Awwa dòò hadded jo ach noch anna Sachen ginn, z.Bsp. Subb: Graubensubb, Grummbasubb, Erwesen‑, Boonen‑ un Linnsensubb med Aanduddeln òrra Solbaflääsch òrra Rauchflääsch, Boonensauf med Gwedschenkuchen, Kaffesubb, Milchsubb, Nuddelsubb, Rinndflääschsubb med Marchglees:cha un Tabiokajuljenne, Riwwelches:subb, Gwääja durchd´ Gaaden usw. Wemma nidd graad bei aarem Leid wòòa, dann haddach imma ebbes im Raauchhaus g´hong:g un in da Sollbabidd g´lee. Nadijalich had ma dòòmed nidd g´hunsd, villeichd äämòòl in da Wuch un Sundes harred Flääsch ginn. Wenn im Winnda g´schlachd wòòad iss, dann wòòa Feiadach: d´ Wurschdsubb wòòa ebbes Feines, un dann d´ Lewwawirschdcha un d´ Bluudwirschdcha, manchmòòl had d´ Mamma ach Ziwwelsbròòden davaan g´mach, ed G´ling med gudd vill Sòòß, dòò kunnd ma òòwens noch ed Brood rinn tung´n. D´ Schweinsfiis:cha un da Griewenschwanz dad wòòa soon G´leggs, awwa da Schweinskääs, nidd wie haud durchgedrääd, med richdijen Flääsch:schdigga un vill Gludda, dad wòòa schunn enn Feschdessen. Dòòmòòls wòòa ma ach nidd so gluddich wie haud, eeh enn Schwein kabudd gang iss had ma ed noch schnell g´schlachd. Da Kreizfeld Jacob had dòòmòòls noch nidd g´leewd, also hadded ach noch nidd die Grang:ghed ginn.
Da Gaaden hòdd alles hääaginn wadd ma an G´miis g´brauchd hòdd: Kabbes, Rooden Kabbes, Wärrsche, Buddakeel, Roosenkool, Muus, Purreden, Wurzelln, Sellre, Roodriiwen, Riiwen, Zuggariiwen, Peedaling, Mauseercha, Enndivchinsalaad, Kobbsalaad, un Bedsaachan had ma iwrall funn.
Vill fan dem wadded frieja ginn had kennd ma haud nimme, un vill vann dem wadd ma haud kennt, had ma friija nidd kand.
Dòòmòòls hòdd ma ach in da Kich ganz anna Mòòßa als wie haud. Ma hadden Dibben òrran Kocha voll Grummbann uffg´setzt un hadden Haafel Salz ring´mach, ma hadden Puddschen Griinnes in d´ Subb gedòòn, hadden Biss:chin browijad un enn Maulvoll g´kòòad, had bei d´ Kabbes enn Baddsen Flääsch gedòòn , enn Bollvoll uff d´ Tella g´schebbd, enn Grimmel Zugga dabei g´mach enn Schuss Maggi rinn g´mach un enn Schlugg Wassa dabei gedrung:g. Wemma dann soon richdijen Treffa voll g´acheld hòdd, dann wòòa ma bums sadd. Da Mammen wòòared am liefschden, wenn d´ Bladd g´butzt wòòa, wenn neischd mee iwwrich wòòa. Ed iss kääna vamm Disch uffg´schdann eeh nidd da Tella lääja wòòa, dòò iss vòòawech geß wòòad. Gaanidd leiden kunnd s´, wenn ääna kääa wòòa, wenna gluddich òrra schnäägich wòòa. Nòòm Essen hadda Großpabben dann sein Gimmbchin g´hall un g´iddad.
Wennd Essen uff d´ Disch kumm iß, dann harred mißden graad maulferdich sinn, nidd s´ gliidich un nidd schunn kald, schunn ganidd lòòwelich. Wenn ed dann so richdich ääßich wòòa, wenned g´meedsd had, dann had ma ring´schlaa wien Drescha. Wenn dann awwa d´ Milch brunn wòòa, òrra s´ had g´brenzt, da Budda g´gròòzd un da Wurschd g´liwwadsd hòdd, dann hòdd ma d´ Naas voll, eeh ma aang´fòng:g hòdd. D´ Subb wòòa jo vill s´ lebbsch, dòòfòòa awwa scheen säämich. Nòja. Godd sei dank bin eich jo nidd so schnäägich, eich essen dann eewen Obst. Awwa da Hund legg da d´ Schniss, d´ Bieren wòòaren dadelich, dadschich, daajich, d´ Äbbel g´bludzd un aang´schdoch. Da Viiz wòòa sogaa gedääfd, s´ hannen med Wassa g´schdreggd. Mija giffded ganz iwwel, awwa nidd vann dem maschdijen Essen. Kään Mensch hädd dad lòò guurich rinnagewurgsd, nää, g´pibbeld un g´peebeld hann s´ all.
